Wielokrotnie dawaliśmy pod rozwagę problem: jeżeli współczesna edukacja nie będzie ogólnodostępna, egalitarna, inkluzyjna, to trudno oczekiwać poprawy społecznego dobrostanu. Dlaczego wracamy do tego tematu? Jaka jest dzisiaj rola szkolnictwa specjalnego? I czy tytułowe „dylematy inkluzji” są aktualne?
Szkolnictwo specjalne oraz edukacja inkluzyjna, jak wynika z większości opublikowanych w tym numerze artykułów, wcale nie są sobie przeciwstawne; raczej należałoby postrzegać te działania dydaktyczno-wychowawcze jako komplementarne, prowadzące do lepszego zrozumienia i spełniania potrzeb osób wymagających zarówno profesjonalnej opieki pedagogicznej, jak i włączania ich do funkcjonującego swoim rytmem społeczeństwa. Wobec edukacji każdy ma równe prawa i obowiązki, a zatem jakiekolwiek przejawy postaw ekskluzywnych są trudne do zaakceptowania.
Jak mówi w wywiadzie prof. Barbara Smolińska-Theiss, znana czytelniczkom/czytelnikom „Refleksji” ze współczesnych prac z zakresu pedagogiki społecznej oraz badań nad dorobkiem Janusza Korczaka, trudno nawet pomyśleć o tym, że wciąż mamy do czynienia w dyskursie publicznym z próbami zdyskredytowania tak fundamentalnych kwestii, jak wolność, równość i sprawiedliwość w dostępie do powszechnego wykształcenia. „Dylemat inkluzji” sam się niejako rozwiązuje, co nie znaczy oczywiście, że inkluzja przebiega bez problemów, o których krytycznie piszą autorki i autorzy poszczególnych tekstów. Biurokracja, niedofinansowanie i braki kadrowe – to powszechne bolączki szkolnictwa specjalnego czy edukacji włączającej. Żeby cokolwiek w tej kwestii poprawić, możemy przede wszystkim głośno o niej mówić.
Warto podkreślić, że od nowego roku otwieramy dwie autorskie rubryki. W „Pedagogicznych herstoriach” dr Zofii Fenrych (ZCDN) będą zamieszczane szkice o pedagożkach XX i XXI wieku. Natomiast „Dydaktyka matematyki” dra Dawida Edmunda Kędzierskiego (Uniwersytet Szczeciński) to cykl materiałów metodycznych z ćwiczeniami do wykorzystania na lekcjach.
Życzę dobrej i pożytecznej lektury!
Sławomir Iwasiów
redaktor prowadzący
