Teoretycy pedagogiki często wskazują, że wychowanie jest jedną z najważniejszych funkcji nowoczesnego społeczeństwa – szkoła realizuje to założenie w praktyce, codziennie przygotowując dzieci i młodzież do dorosłego życia.
Przy czym praca wychowawcza, którą wykonują nauczycielki i nauczyciele, nie oznacza arbitralnego formatowania człowieka, ale ma na celu wyzwalanie takich kompetencji, jak: łatwość nawiązywania komunikacji, chęć bezinteresownego współdziałania czy samodzielne myślenie. O tym, między innymi, można przeczytać w artykułach opublikowanych w dziale Temat numeru. Jak pisze doktor Agnieszka Olczak: „Zapewne znajdziemy nauczycieli, dla których współpraca jest ważnym elementem działań dydaktyczno-wychowawczych. Jednak patrząc na edukację – w szerszej perspektywie – pozostaje się zgodzić ze słowami Kena Robinsona: edukacja zakotwiczona jest dość mocno w procesie standaryzacji”. Jak tę sytuację zmienić? Autorka artykułu Uczyć się, aby żyć wspólnie nie pozostawia złudzeń – przed nami długa droga.
Kluczowego sposobu reformowania przestrzeni edukacji należy upatrywać w podejmowaniu wszelkich działań oddolnych – najważniejszym jest wspieranie uczennic i uczniów. Trzeba z nimi „być” w każdej sytuacji. Mówi o tym w wywiadzie doktor Piotr Zańko z Uniwersytetu Warszawskiego, autor książki Pedagogie oporu, która opowiada o pozaszkolnych formach nauczania-uczenia się. To ważna wskazówka: edukacja, w sensie społecznym, odbywa się także poza szkołą.
I jeszcze jedno warto podkreślić: są wśród nas nauczycielki/nauczyciele z powołaniem do wykonywania tego zawodu. W wywiadach i artykułach drukowanych na naszych łamach najczęściej można przeczytać, że ma ono swoje źródła w obserwowaniu mistrzów, autorytetów, wybitnych pedagogów – jednym z nich był Mirosław Krężel (1958–2020), nauczyciel konsultant i wieloletni pracownik Zachodniopomorskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, którego z żalem pożegnaliśmy. Zawsze będzie dla nas wzorem godnym do naśladowania.
Sławomir Iwasiów
redaktor prowadzący
